Development of reprogenetics and its demographic aspects

Abstract

The development of reprogenetics during the last two decades of the XX century has brought a new age of reproduction. The paper surveys different types of reprogenetics in a wider sense, i.e. different assisted reproductive technologies (ART) that include manipulation of female reproductive cell out of a woman's womb. Development of reprogenetics is documented by available quantitative indicators of the number and success of ART procedures in developed countries at the beginning of the XXI century. Since 1978, when the first baby was born from in vitro fertilization, the number of children born that way has reached 1% of all children, and in some countries even over 3%. Moreover, existing documentation is incomplete and does not include all forms of assisted reproduction - in reality, the importance of assisted reproduction is even higher and becomes demographically significant. Hence the paper indicates existing and potential effects of the ART development on the demographic development i.e. on specific demographic aspects of this phenomenon. It also points out the effects on the level of fertility, on the changes of direct fertility determinants, and on the levels of mortality and infant mortality, as well as a new understanding of birth control, the possibility of affecting biological structures, and the changes of the fundaments of marriage and family. Development perspectives of reprogenetics are also being raised in the context of bioethical discussions and indicate ethical dilemmas related to assisted reproduction. Solutions to the dilemmas define the scope of applying new reproductive technologies in the future.

Razvoj reprogenetike u poslednje dve decenije 20. veka uveo nas je u novo doba reprodukcije. U radu se daje pregled osnovnih vidova reprogenetike u njenom širem značenju, tj. različiti oblici asistiranih reproduktivnih tehnologija (ART) koji podrazumevaju manipulaciju jajnom ćelijom van tela žene. Razvoj reprogenetike se dokumentuje dostupnim kvantitativnim pokazateljima o broju i uspešnosti ART procedura u razvijenom svetu, na početku 21. veka. Od 1978. godine, kada je uz pomoć vantelesne oplodnje rođena jedna beba, broj rođenja je dostigao takav nivo da u ukupnom broju rođenja participira sa 1%, a u pojedinim zemljama i preko 3%. S obzirom da postojeća dokumentacija nije potpuna, kao i da njom nisu obuhvaćeni svi oblici veštačke reprodukcije, realni značaj potpomognute oplodnje je još veći i dobija demografsku signifikantnost. Stoga se u radu ukazuje na postojeće i potencijalne uticaje razvoja ART na demografski razvitak odnosno ukazuje se na pojedine demografske aspekte ovog fenomena. Poentiraju se: uticaj na nivo fertiliteta, menjanje neposrednih faktora fertiliteta uticaj na nivo mortinataliteta i mortaliteta odojčadi, novo poimanje kontrole rađanja mogućnost uticaja na biološke strukture, menjanje osnova braka i porodice. Perspektive razvoja reprogenetike stavljaju se u kontekst bioetičkih rasprava i daju osnovne naznake etičkih dilema vezanih za asistirane reprodukcije. Njihovo rešavanje definiše obim primene novih reproduktivnih tehnologija u budućnosti.