Dynamics of ozone layer under Serbia and solar activity: Previous statement

Abstract

The aim of this paper is to identify ozone layer dynamics under Serbian area, as well as possible relations of change in stratospheric ozone concentration with some parameters of solar activity. During the period 1979-2005, the statistical decrease of ozone concentration was noticed under Serbian territory cumulatively for 24.5 DU (7.2%), apropos 9.4 DU (2.8%) by decade. These changes are consistent with the changes in surrounding countries. From absolute minimum 1993, flexible trend of ozone layer pentad values validate hypotheses of its recovery. Correspondence of ozone thickness extreme period with Wolf's number and with the greatest volcanic eruptions shows that interannual variations of stratospheric ozone concentration are still in the function of natural factors above all, as are solar and volcanic activities. Investigation of larger number solar activity parameters shows statistically important anti phase synchronous between the number of polar faculae on the Sun and stratospheric ozone dynamics under Serbia. Respecting that relation between these two features until now isn't depicted, some possible causal mechanisms are proposed.

Cilj rada je utvrđivanje dinamike ozonskog omotača nad Srbijom, kao i moguće veze promena koncentracije stratosferskog ozona sa pojedinim parametrima Sunčeve aktivnosti. U periodu 1979-2005, došlo je do statistički značajnog pada koncentracije ozona nad teritorijom Srbije kumulativno za 24,5 DU (7,2%), odnosno 9,4 DU (2,8%) po dekadi. Te promene su u skladu sa promenama u susednim zemljama.Od apsolutnog minimuma 1993., fleksibilni trend pentadnih vrednosti ozonskog omotača opravdava hipotezu o njegovom oporavku. Podudaranje ekstremnih perioda debljine ozona sa Volfovim brojem i najvećim vulkanskim erupcijama ukazuje na to da su međugodišnje varijacije koncentracije stratosferskog ozona i dalje u funkciji pre svega prirodnih faktora, kao što su Sunčeva i vulkanska aktivnost. Ispitivanjem većeg broja pokazatelja Sunčeve aktivnosti, uočena je statistički značajna sinhrona antifaznost između broja polarnih fakula na Suncu i dinamike stratosferskog ozona nad Srbijom. S obzirom da veza između ove dve pojave do sada nije opisana, predloženi su mogući uzročni mehanizmi.