Različita lica postsocijalističkog urbanog razvoja: iskustva iz Beograda

Abstract

Zbog tragičnih razvoja događaja koji su pratili raspad zemlje početkom devedesetih godina 20. veka, post-socijalistički tranzicioni period je na najvećem prostoru bivše Jugoslavije nastupio sa zakašnjenjem u odnosu na zemlje centralne i istočne Evrope. Nastupajuće sveobuhvatne političke, ekonomske i društvene promene odrazile su se i na urbani prostor kroz fizičke i socijalne manifestacije inicirajući urbanu transformaciju. U radu je analiziran postsocijalistički urbani razvoj Beograda, uz primere iz dva dela grada sa drugačijim istorijskim nasleđem, socijalnim razvojem i urbanim funkcijama. Nasleđene karakteristike posmatranih urbanih celina, kao i aktuelne političke i društveno-ekonomske promene, kreirale su mogućnosti za diferencijaciju razvojnih trajektorija. Sagledane su urbane dinamike tokom poslednjih nekoliko godina i tako identifikovani mehanizmi i akteri koji vode aktuelne urbane procese u Beogradu. Ti mehanizmi nisu isključivo vezani za Beograd, već su često prisutni i u ostalim postsocijalističkim urbanim okruženjima, posebno u gradovima regiona.