Industrija u prostornoj strukturi srpskog Podunavlja

Abstract

Uticaj reke na razvoj ekonomskih delatnosti predmet je velikog broja istraživanja u poslednja dva veka, od kada, pod uticajem industrijalizacije, reka postaje sve značajniji faktor razvoja, pre svega, sekundarnih privrednih delatnosti. Proces ubrzane industrijalizacije, prati i proces urbanizacije, odnosno razvoj velikih gradova, koji veoma često predstavljaju i polove razvoja, na obalama velikih reka. Tok industrijalizacije uticao je pozitivno i na razvoj uslužnih i drugih privrednih delatnosti.Na prostoru Republike Srbije, procesi industrijalizacije, urbanizacije i deagrarizacije karakteristični su za drugu polovinu 20. veka. Nakon otvaranja novih gigantskih industrijskih objekata na najpogodnijim lokacijama, usledile su i masovne migracije selo-grad. Najveći deo tih objekata bile su industrije vodnointenzivnog tipa, odnosno one koje zahtevaju velike količine vode za svoj proizvodni proces. Reka Dunav, odnosno gradovi na njenoj obali bili su centri novih postrojenja. Kao posledica svih tih procesa, veći značaj dobija i rečni saobraćaj, kao najjeftiniji vid transporta sirovina do industrijskih jedinica i gotovih proizvoda do tržišta. U poslednje tri decenije, kao posledica ekonomske tranzicije, javlja se jaka polarizacija na teritoriji Srbije, koja se ogleda u stvaranju jednog dominantnog i nekoliko manjih polova razvoja koji se nalaze duž reke Dunav.