Suficit i deficit fluora u životnoj sredini uticaj na zdravlje stanovništva Srbije

Abstract

Fluor se često naziva „dvostrukim mačem“ zbog pozitivnog učinka u idealnim dozama i štetnoga u slučaju prevelikih količina. Fluor je neophodan mikroelement za razvoj kostiju i zuba. Najviše se unosi pijaćom vodom (64%), a ostalo namirnicama, iz kojih se mnogo slabije usvaja nego iz vode. Ulazi u sastav zubne gleđi i štiti zube od karijesa. U područjima siromašnim fluorom, moguće je doći do masovne pojave zubnog karijesa. Ukoliko se u pijaćoj vodi nalazi manje od 0,5 mg/l fluora, povećan je rizik od nastanka karijesa zuba, a ukoliko sadržaj prelazi 1,2 mg/l, dugotrajnom upotrebom može doći do fluoroze. Najvažniji faktor životne sredine koji dovodi do endemskog karijesa, odnosno endemske fluoroze, jeste manjak (višak) fluorida u vodi za piće. Za razliku od endemskog karijesa, na čiju pojavu i učestalost utiče više (ne)geografskih faktora, endemsku fluorozu izaziva isključivo visok sadržaj fluorida u vodi za piće. Cilj rada je prikaže uticaj deficita i suficita fluora na zdravlje čoveka, rasprostranjenje bolesti s osvrtom na teritoriju Republike Srbije, kao i da prikaže mere prevencije i zaštite.